Er is sprake van een pakket maatregelen. Wat zit er nog meer in?
Een nieuw mestbeleid waarbij de mest bij voorkeur op het erf van de boer verwerkt moet worden. Het overschot moet naar mestverwerkingsfabrieken die op Brabantse industrieterreinen moeten worden gebouwd. Daar mag alleen Brabantse mest verwerkt worden om te voorkomen dat Brabant het mestputje van Nederland wordt.

Er is ook nog iets met staldering. Wat is dat precies?
Staldering zit ook in dat pakket. Het betekent dat boeren in Oost- en Midden-Brabant voor elke tien vierkante meter nieuwe dierverblijven elf vierkante meter oude stal moeten afbreken.

Waarom willen Gedeputeerde Staten dit?
Daar verschillen de meningen over. Als je het boeren vraagt zeggen ze: ze willen minder vee in Brabant. GS zeggen dat de maatregelen beter zijn voor het milieu. Er is minder uitstoot en dat is goed voor de Brabantse natuurgebieden. Bovendien betekent minder uitstoot door boerenbedrijven dat andere bedrijven meer armslag krijgen om zich te ontwikkelen. GS leggen erg de nadruk op dat economische aspect.

Wat betekent dit voor de boeren?
Boerenorganisatie ZLTO zegt dat dit ten koste gaat van z’n 500 tot 600 familiebedrijven die de investeringen niet kunnen betalen en moeten stoppen. Overigens willen de boeren best milieuvriendelijker werken, maar ze vinden dat ze meer tijd moeten krijgen om maatregelen te nemen. De boeren zeggen: het is net alsof de bank zegt dat je je hypotheek versneld moet gaan aflossen.

Kunnen boeren geld krijgen van de provincie?
Nee, niet in de zin van een zak met gratis geld. GS willen een fonds maken waaruit boeren geld kunnen lenen. GS denken dat het voldoende is dat zij daar zelf 30 miljoen euro in stoppen en dat er nog eens zo’n bedrag in wordt gestopt door particuliere investeerders. De ZLTO heeft laten berekenen dat een gemiddeld boerenbedrijf 100.000 tot 200.000 euro kwijt is en dat het bedrag dat GS in hun hoofd hebben bij lange na niet genoeg is.

De boeren hebben de afgelopen weken acties gevoerd tegen de plannen. Zal dat iets uithalen?
Waarschijnlijk niet. Een meerderheid van Provinciale Staten is voor de voorstellen. De VVD heeft voor enige spanning gezorgd omdat de lokale afdelingen de provinciale VVD-fractie hebben opgeroepen tegen te stemmen. Maar fractievoorzitter Martijn van Gruijthuijsen van de VVD heeft deze week herhaaldelijk gezegd dat zijn fractie voor zal stemmen. Zelfs als er in de fractie van de liberalen een paar knikkende knieën breken zal er dankzij steun van linkse oppositiepartijen toch nog wel een meerderheid zijn.

Krijgen de boeren steun van anderen?
Ja, heel veel. De Nederlandse Dierenbescherming steunt de boeren. Die organisatie is namelijk bang dat de maatregelen tot megastallen gaan leiden en dat er dan geen aandacht meer is voor biologische veehouderij waarmee Beter Leven-certificaten te verdienen zijn. Zeventien gemeenten in Noordoost-Brabant steunen de boeren. Dat heeft in enkele gemeenten weer tot rumoer geleid want er zijn ook fracties in de gemeenteraden die zich daar van distantiëren.

Burgers hebben ook actie gevoerd?
Meerdere keren zelf. Er zijn in Brabant organisaties waar burgers in het buitengebied zich in hebben verenigd. Die zijn allemaal voor de plannen van GS want zij vinden dat al die uitstoot slecht is voor mensen. Vroeger waren er ook mensen die klaagden over stank. Toen werd er nog wel eens gezegd dat ze ‘dat burgers die op het prachtige platteland wonen niet moeten zeuren’. Die stemming is helemaal omgeslagen. Niemand zegt het hardop, maar ongetwijfeld heeft de Q-koorts eraan bijgedragen dat er heel anders over het boerenleven in Brabant wordt gedacht. De tijd van nostalgie is voorbij.